แสงแดด สายลม และสายน้ำ

โดย บูรณะ

ตีพิมพ์ลงในนิตยสารสกุลไทย รายสัปดาห์ ฉบับที่ 2450 และ 2452 (ตุลาคม พ.ศ. 2544)

แสงแดดเป็นลูกของดวงอาทิตย์ สายลมเป็นลูกของอากาศ สายน้ำเป็นลูกของมหาสมุทร แสงแดด สายลม และสายน้ำ ทั้งสามเป็นสหายสนิทกัน มีหน้าที่ทำให้ผู้คนมีความสุข เมื่อตอนที่แสงแดด สายลม และสายน้ำถือกำเนิดขึ้น เขาทั้งสามก็คิดว่า อยากจะทำหน้าที่ของตัวเองให้ดี แต่ปัญหาใหญ่ของพวกเขาก็คือ พวกเขาจะต้องทำอย่างไร

เกลอทั้งสามเมื่อพบปะกันก็จะพูดคุยเรื่องราวของตนให้เพื่อที่เหลือทั้งสองฟังเสมอ วันหนึ่ง หลังจากที่ทั้งสามเกิดขึ้นได้ไม่นาน แสงแดดมีท่าทางเศร้าสร้อยเข้ามาปรับทุกข์กับเพื่อนๆ ว่า

“ทำอย่างไรฉันก็ทำให้คนทั้งโลกได้รับความสุขจากฉันเท่าเทียมกันหมดไม่ได้ บางคนเจอหน้าฉันเขาก็ขอบอกขอบใจฉันเป็นการใหญ่ แต่บางคนพอเจอฉันแล้ว เขากลับต่อว่าฉันแทน” แสงแดดว่า

“เช่นกันเพื่อนเอ๋ย เมื่อฉันพัดไปในที่ที่ฉันเป็นประโยชน์ต่อเขา ผู้คนก็จะเบิกบานใจ แต่เมื่อฉันไปทำให้ผู้คนลำบากเข้า แม้ว่าฉันจะไม่ได้ตั้งใจทำก็ตาม ฉันก็จะถูกเกลียดเอา น่าเสียใจเหลือเกิน ที่ตัวฉันเป็นประโยชน์กับทุกๆ คนไม่ได้” สายลมเห็นพ้อง

สายน้ำฟังเพื่อทั้งสองแล้วก็รู้สึกอย่างเดียวกัน เขายังบอกอีกว่า

“ตัวฉันก็ไม่สามารถทำให้ทุกคนถูกใจได้หมอ อย่างไรก็ยังมีคนไม่ชอบใจเรา เพราะว่าบางครั้งการกระทำของฉันไปทำให้คนพวกนั้นเดือดร้อน ถ้าเป็นไปได้ เราสามารถทำให้คนทุกคนรักเราได้ก็คงดี”

ทั้งสามเห็นพ้องต้องกันว่า จะต้องทำให้คนทุกคนได้ประโยชน์จากพวกเขาเหมือนกันหมด และจะต้องไม่ไปทำให้ใครลำบากด้วย แต่ละคนก็มีความคิดของตัวเองแตกต่างกัน คิดได้ดังนั้นแล้ว ต่างก็แยกย้ายกันออกไปดำเนินการตามวิธีของตนเอง

แสงแดดคิดว่าถ้าจะทำให้ทุกคนมีความสุขเท่ากันได้ ก็ต้องปฏิบัติตัวให้คงที่ ไม่เปลี่ยนแปลง ไม่ว่าจะไปอยู่ที่ใด แสงแดดคิดดังนี้แล้วก็ออกไปแผดแสงแรงกล้าให้กับทุกๆ ที่ที่เขาผ่านไป ไม่ว่าจะในป่า ภูเขา ในเมือง หรือในชนบท แสงแดดก็แผดแสงของตนให้แรงเท่าๆ กัน

แสงแดดคิดว่าทุกคนคงจะพอใจกับการกระทำของเขา แต่เหตุการณ์ก็ไม่ได้เป็นอย่างนั้น ในที่ที่อากาศหนาวเย็น ผู้คนต่างพอใจที่มีแสงแดดอบอุ่น พืชผลของชาวสวนชาวไร่ก็ออกผลมามากมาย แสงแดดได้รับคำขอบคุณจากคนเหล่านี้ แต่ในทะเลทรายที่อากาศร้อนระอุ ผู้คนต้องลำบากเพราะแสงแดดแรงเกินไป พวกชาวเมืองก็ไม่ชอบแสงแดด เขาไม่ชอบเพราะความร้อนทำให้เขาจะต้องเข้าไปหลบในที่ร่มทั้งวัน

แสงแดดรู้สึกงุนงงที่ยังมีคนไม่พอใจเขาอยู่

“ก็ฉันอุตส่าห์ส่องแสงให้กับทุกคนเหมือนๆ กันแล้วนี่” แสงแดดคิด

“บางทีฉันอาจจะแผดแสงแรงเกินไป ฉันควรจะแผดแสงน้อยๆ ให้กับทุกๆ คนจะดีกว่า”

ต่อมาเมื่อไปที่ใด แสงแดดก็จะแผดแสงอ่อนๆ ให้กับที่นั้น ไม่ว่าที่ใดในโลกก็ได้รับแสงแดดอ่อนๆ เท่ากันหมด ทีนี้พวกที่อยู่ในเขตหนาวก็เลยยิ่งหนาวเย็นไปกันใหญ่ พืชผลก็ออกผลน้อยลง มีคนไม่ชอบแสงแดดอีกแล้ว

แสงแดดลองเปลี่ยนระดับความร้อนให้มากขึ้นอีกหน่อย ลดลงอีกนิด ลองอยู่หลายครั้งหลายครา แต่มันก็ยังไม่เหมาะกับทุกคนอยู่ดี ไม่ว่าจะเปลี่ยนกี่ครั้งก็ไม่ถูกใจทุกคนไปได้

เขารู้สึกจนปัญญาจึงกลับมาหาเพื่อนๆ ทั้งสอง

“ทั้งๆ ที่ฉันก็ยุติธรรมกับทุกคน แต่ก็ยังมีคนไม่พอใจฉัน”

“นายไม่ควรจะให้ทุกคนเท่าๆ กัน เราไม่ควรจะทำตัวเหมือนเดิม เราควรจะเปลี่ยนแปลงตัวเองไปตามที่ที่เราไปต่างหาก” สายลมกล่าว

“เปลี่ยนตัวเองไปตามที่ที่เราอยู่” สายน้ำทวนคำ

“มันจะได้ผลจริงๆ หรือ?” แสงแดดถาม

“ฉันจะทำให้ดู...!! แล้วทุกคนจะต้องขอบคุณฉัน” สายลมพูดอย่างมั่นใจ แล้วก็พัดออกไป

สายลมพัดผ่านไปตามที่ต่างๆ ทั้งที่ชุ่มชื้น ที่แห้งแล้ง ที่อากาศร้อน และที่อากาศหนาว เมื่อพัดผ่านไปแล้ว สายลมก็จะเก็บอากาศของที่นั่นไว้ แล้วพัดให้กับผู้คน

แม้ว่าอากาศที่สายลมพัดไปให้จะเป็นอากาศของที่ที่นั้น แต่คนก็ไม่ได้ถูกใจไปเสียหมดอย่างที่เขาคิด ในที่ที่อากาศดี สายลมจะเป็นสายลมที่ให้ความเย็นสดชื่นแก่ใครๆ แต่ในที่ที่อากาศเลวร้าย สายลมก็จะเป็นสายลมวายร้าย พัดเอาความเดือดร้อนมาให้กับผู้คน อย่างที่ที่อากาศหนาวยะเยือก สายลมเก็บความหนาวเอาไว้ แล้วพัดชำแรกเข้าไปในเสื้อผ้าของผู้คน ทำให้คนเหล่านั้นพากันหนาวจนตัวสั่น ที่ที่อากาศร้อน สายลมก็จะเป็นพายุร้อนระอุ นำเอาความอบอ้าวมาให้กับทุกๆ คน หลังจากผ่านไปไม่นาน ตอนนี้แทบไม่มีใครชอบสายลมเลย

เมื่อทราบผลที่เกิดขึ้น สายลมเสียใจมาก เขาเรียกเพื่อนทั้งสองมาปรับทุกข์ในทันที

“ยิ่งโง่ไปกันใหญ่!!! ตอนนี้ใครๆ ก็พากันเกลียดฉันไปหมดแล้ว วิธีของฉันนี่มันแย่จริงๆ” เขาต่อว่าตัวเอง

“ไม่หรอกน่า นายแค่พลาดไป ถ้าเราหาวิธีดีๆ ที่จะปฏิบัติกับเขาได้ เดี๋ยวเขาก็จะกลับมาชอบนายเหมือนเดิม” สายน้ำปลอบ

“แล้วตอนนี้นายมีวิธีดีๆ อยู่บ้างหรือเปล่าล่ะ?” แสงแดดถามสายน้ำ

“ก็พอจะมีนะ คืออย่างนี้ ฉันคิดว่าทุกคนก็ชอบสิ่งที่ดีๆ กันทั้งนั้น ฉะนั้น เวลาฉันผ่านไปที่ใด ฉันก็พิจารณาว่าสิ่งไหนมันดี สิ่งไหนมันไม่ดีสำหรับคน สิ่งที่ดีฉันก็จะเก็บไว้ สิงที่ไม่ดีก็จะทิ้งไป ทีนี้เราก็จะเหลือแต่สิ่งที่ดีๆ ให้กับพวกเขา ไม่ว่าเราจะผ่านไปที่ใด เราก็เอาสิ่งที่คนพวกนั้นชอบใจให้เขาไป ฉันว่าคนทุกคนจะต้องชอบกันแน่” สายน้ำเสนอ

“เราจะต้องเปลี่ยนแปลงตามสถานการณ์ใช่ไหม?” แสงแดดถามย้ำ

“ใช่!!!”

“ดีสินะ ทำอย่างนี้ตัวเราก็จะมีแต่สิ่งดีๆ มากขึ้นเรื่อยๆ ด้วย เพราะว่าเราได้แต่สิ่งดีๆ จากทุกที่ไป” สายลมสนับสนุน

“นายลองทำวิธีนี้ดูสิ” แสงแดดกับสายลมพูดขึ้นพร้อมกัน

“จะลองดู” สายน้ำรับปากแล้วก็ลาไป

ตั้งแต่นั้นมาสายน้ำก็เลือกเก็บแต่สิ่งดีๆ จากทุกที่ที่ผ่านไป เขาเริ่มจะสังเกตว่าคนในที่ต่างๆ ชอบแบบไหน ไม่ชอบแบบไหน เมื่อสายน้ำไหลผ่านป่าไม้ เขาก็จะเก็บความชุ่มชื้นของป่าเอาไว้กับตัว พอเขาไหลผ่านหมู่บ้านอันแห้งแล้ง คนในหมู่บ้านนั้นก็จะได้ดื่มกินน้ำที่ใสเย็นจากตัวเขา เมื่อเขาไหลไปสู่ทะเล ผ่านกระแสน้ำอุ่น เขาก็จะเก็บความอบอุ่นเอาไว้ พอเข้าไปในเขตหนาว คนในเขตหนาวจะได้รับความอบอุ่นจากตัวเขา ในด้านตรงข้าม เมื่อเขาไหลผ่านแม่น้ำในเมืองที่มีแต่ความสกปรก ทั้งคราบน้ำมันและขยะ เขาต้องคอยหลบหลีกไม่ให้สิ่งเหล่านี้ติดเข้ามาในตัวเขา เขารู้ว่าผู้คนไม่ชอบสายน้ำที่สกปรก เพราะว่าน้ำสกปรกจากตัวเขาผู้คนจะเอามาใช้ไม่ได้เลย

สิ่งที่สายน้ำทำนั้นได้ผล คราวนี้ดูเหมือนว่าจะไม่มีใครต่อว่าสายน้ำอีก คนทุกคนรู้สึกพอใจเขาเป็นอย่างมาก สายน้ำสุดแสนจะดีใจรีบกลับไปรายงานกับเพื่อนๆ

“วิธีของฉันท่าจะได้ผลนะ ดูเหมือนพวกคนจะพอใจกัน”

“ฉันเห็นแล้วล่ะ” แสงแดดกับสายลมพูดขึ้นพร้อมกัน “นายทำได้ดีมาก”

“เราจะลองเอาวิธีของนายไปใช้ดูบ้างนะ” แสงแดดเสริมอีก

“เอาเลย...คราวนี้เราก็จะทำให้ทุกคนชอบใจได้เสียที” สายน้ำยิ้ม

“ใช่!! ทำได้เสียที” แสงแดดกับสายลมพูดอย่างมีความสุข

ด้วยวิธีของสายน้ำทำให้คนที่ไม่ชอบแสงแดดกับสายลมกลับมาชอบเขาทั้งสองอีกครั้งหนึ่ง แสงแดด สายลม และสายน้ำ ต่างก็ตั้งหน้าตั้งตาช่วยกันช่วยเหลือผู้คนต่อไป ตอนนี้ไม่ว่าทั้งสามจะผ่านไปที่ใด ก็จะมีแต่คนขอบอกขอบใจทั้งสามที่ทำให้พวกเขามีความสุข

แสงแดด สายลม และสายน้ำ ยังสัญญากันไว้อีกว่า จะเป็นแสงแดด สายลม และสายน้ำที่แสนดีอย่างนี้ไปอีกนานแสนนาน